Omgevingswet en de Wkb
Vanaf 1 januari 2024 is naast de Omgevingswet ook de nieuwe wet Kwaliteitsborging voor het bouwen (Wkb) in werking.
Wkb in het kort
Gebouwen moeten veilig, gezond, bruikbaar en duurzaam zijn. Het doel van de Wkb is een verbetering van de bouwkwaliteit. Ook is er meer controle tijdens de bouw. Dit betekent dat u als initiatiefnemer vóór u gaat (ver)bouwen na moet gaan of uw bouwwerk onder de Wkb valt. Dat kan in het Omgevingsloket.
Als blijkt dat uw bouwwerk onder de Wkb valt, moet u zélf een kwaliteitsborger – een onafhankelijke controleur – inschakelen. Uw aannemer of architect kan u hierbij helpen. De kwaliteitsborger kijkt mee van het plan tot de oplevering; en controleert alle technische regels en kwaliteitseisen, precies op het moment dat het nodig is. Dit scheelt tijd en voorkomt fouten. Het geeft u als opdrachtgever meer bescherming tegen fouten.
Wat verandert er?
De Omgevingswet knipt de bouwvergunning op in twee delen: een ruimtelijke en een technische vergunning.
De ruimtelijke bouwvergunning gaat over de vraag of u op een bepaalde plek mág bouwen. Dat is vastgelegd in het gemeentelijke omgevingsplan.
De technische bouwvergunning gaat over de vraag of uw bouwwerk voldoet aan de technische regels en kwaliteitseisen. Eerder werd de controle daarop uitgevoerd door de gemeente. Onder de Wkb is dit voortaan een taak van de kwaliteitsborger.
Vanaf 1 januari hoeft u niet langer voor alle bouwwerken een technische bouwvergunning aan te vragen. Voor bijvoorbeeld een woonhuis, fietsbrug of eenvoudig bedrijfspand voldoet een bouwmelding bij de gemeente. Wel moet u bij deze bouwwerken, die vallen onder de zogenoemde gevolgklasse 1, een kwaliteitsborger inschakelen.
Hoe gaat het als u gaat (ver)bouwen?
Als u gaat bouwen of verbouwen checkt u vanaf 1 januari 2024 via het Omgevingsloket welke regels er gelden en of u een vergunning nodig heeft. Ook moet u bij de gemeente melden dat u gaat starten met bouwen. Daarbij geeft u ook aan wie uw kwaliteitsborger is. Er is een website beschikbaar waar u een gecertificeerde, onafhankelijke kwaliteitsborger kunt vinden.
Een volledige beschrijving van het stappenplan vindt u hier.
Wat doet een kwaliteitsborger?
De kwaliteitsborger toetst de bouwkwaliteit vóór, tijdens en ná de bouw.
- Voor de bouw: de kwaliteitsborger controleert of het bouwplan voldoet aan de technische voorschriften.
- Tijdens de bouw: de kwaliteitsborger controleert de bouw
- Na de bouw: als de bouw aan de regels voldoet, stelt de kwaliteitsborger een verklaring op die u aan de gemeente toestuurt.
De voorschriften gaan over bijvoorbeeld brandveiligheid, fundering of energiezuinigheid.
Wat kost het inhuren van een kwaliteitsborger?
De kosten van de inhuur van een kwaliteitsborger verschillen per bouwwerk. Uit de praktijk zal moeten blijken wat de kosten zijn.
Welke bouwwerken vallen onder de Wkb?
De Wkb geldt vanaf 1 januari 2024 alleen voor bouwen en verbouwen in gevolgklasse 1. De gevolgklasse zegt iets over hoe risicovol een bouwwerk is. Gevolgklasse 1 zijn bouwwerken met een laag risico. Bijvoorbeeld grondgebonden woningen en eenvoudige bedrijfsgebouwen. Ook woonboten, recreatiewoningen en industriebouwen van maximaal 2 bouwlagen vallen daaronder. Er zijn ook uitzonderingen, waaronder monumenten.
Meer informatie
Meer informatie over de Wkb vindt op de website van Rijksoverheid.
